ZAPORY NA RZECE TARN W AVEYRON

Tarn to rzeka w południowej Francji o długości 380 km. Jej zlewnia o powierzchni 15700 km2 przypada na region Oksytania, w którym Tarn przepływa przez 5 departamentów: Lozère, Aveyron, Tarn, Haute-Garonne, Tarn et Garonne. Zapraszam do malowniczego Aveyron!

Rzeka Tarn w przeważającej części biegu ma charakter górski, jej źródło znajduje się na wysokości 1 560 m n.p.m. natomiast ujście na 65 m n.p.m. Tarn uchodzi do Garonny a ta do Oceanu Atlantyckiego. Średni przepływ Tarn przy ujściu to 233 m3/s (zanotowany minimalny przepływ to 54,9 m³/s a maksymalny 401,0 m³/s).

W Aveyron, gdzie Tarn serpentynuje pomiędzy zielonymi wzgórzami, napotykamy pięć stopni wodnych, są to kolejno:

  1. Pinet,
  2. Truel,
  3. Jourdanie,
  4. Brousse,
  5. Croux.

Tarn w Aveyron

fot. Agata Léthel, czerwiec 2023 r.

Dopływ rzeki Tarn - strumień Lévéjac tworzący wodospad o nazwie Cascade des Baumes - fot. Agata Léthel

Zapora Pinet

Oddana do użytku w 1929 r. zapora o wysokość to 41,1 m i długości 175 m, tworzy zbiornik o pojemności 10,4 mln m³ i powierzchni 109 ha. Elektrownia wodna wyposażona w 5 turbin Francisa, spadzie 36 m, mocy zainstalowanej 40 MW, rocznie produkuje 105 GWh energii elektrycznej. Zapora położona jest na wysokości 323 m n.p.m.

Zapora Pinet - fot. Agata Léthel

Widok na osuszone stanowisko dolne zapory Pinet - w czerwcu 2023 r. trwały tam prace budowlane - fot. Agata Léthel

Elektrownia wodna przy zaporze Pinet - fot. Agata Léthel

Brzeg jeziora zaporowego Pinet - fot. Agata Léthel

Zapora Truel

Zapora o wysokości 20,17 m i długości 90 m została oddana do użytku w 1958 r. Położona jest 6 km poniżej zapory Pinet (mierząc w osi rzeki), na wysokości 265 m n.p.m. Tworzy zbiornik o pojemności 3,6 mln m³ na obszarze 35 ha. Elektrownia wodna wyposażona jest w dwie turbiny Kaplana o mocy zainstalowanej 22 MW.

Zapora Truel - fot. Agata Léthel

Zapora Jourdanie

Oddana do użytku w 1932 r., wys.16,75 m i dł. 73,5 m tworzy zbiornik o objętości 5,3 mln m3i powierzchni 74 ha. Zapora znajduje się 7 km poniżej zapory Truel, na wysokości 253 mn.p.m. Artykuł z 1932 r. napisany przed uruchomieniem elektrowni wskazuje, że jej elektrownia wodna powinna wytwarzać 40 GWh rocznie.

Zapora Jourdanie na rzece Tarn w Aveyron - widok od wody górnej - fot. Agata Léthel

Zapora Jourdanie - fot. Agata Léthel

Zapora Brousse

Poniżej zapory Jourdanie (ok.10 km biegu rzeki), u stóp zamku Château de Brousse znajduje się kilkumetrowy jaz stały usytuowany skośnie do głównego nurtu rzeki. Jest to jaz, który służył do podpiętrzenia wody do młyna obecnie zamienionego w elektrownię wodną z czterema turbinami. Na rzece Tarn znajduje się kilka tego typu obiektów.

Zapora Brousse - fot. Agata Léthel

Zapora Croux

20 km poniżej zamku Brousse na rzędnej 226 m n.p.m. znajduje się stopień Croux oddany do użytku w 1982 roku. Zapora o wysokości 15 m tworzy jezioro o powierzchni 85 ha. Stopień Croux jest również włączony w układ elektrowni wodnych Pouget. Zapora Croux oddany do użytku został w 1982 r.

Zapora Croux - źródło zdjęcia: http://ya30ans.overblog.com

Zapory Pinet, Truel, Jourdanie i Croux należą do układu hydroenergetycznego Pouget, któremu będzie poświęcony osobny wpis.


Opracowanie: Agata Léthel

Źródła danych technicznych:

[1] Comité Français des Barrages et Réservoirs (CFBR) www.barrages-cfbr.eu 

[2] Électricité de France (EDF) https://www.edf.fr/ [2] Électricité de France (EDF) https://www.edf.fr/ 

[3] Base de données et galerie internationale d'ouvrages d'art et du génie civil - structurae.net 

[4] sitepasite.free.fr

[5] fr.m.wikipedia.org