Materace z geosyntentyków, które są wypełnione mieszanką betonową znajdują zastosowanie w ochronie dna lub brzegów zbiorników wodnych przed erozją i falowaniem. Są alternatywą dla gabionów, okładzin z narzutów kamiennych oraz płyt betonowych.
Ich rodzaj, wymiary i kształt zależą od wielkości obciążeń, wymagań wodoprzepuszczalności oraz dopuszczalności osiadań.
Ich wykonanie poprzedzone jest właściwym przygotowaniem podłoża. Przy układaniu ich na skarpie należy pamiętać o dobrym jego zagęszczeniu. Spowodowane jest to koniecznością wytworzenia gładkiej powierzchni, a co za tym idzie dobrym połączeniem między materacem, a warstwą podpowierzchniową. Przy układaniu materacy w nasypach zaleca się je układać na niezakłóconym podłożu gruntowym.
Przed położeniem materiału geosyntentycznego podłoże musi być skontrolowane pod względem elementów, które mogą spowodować jego przebicie. Podłoże pod geowłókninę powinno być odpowiednio wyprofilowane i oczyszczone z elementów obcych. Natomiast same arkusze materiału należy rozwijać od góry do dołu wraz z ich zakotwieniem. Zakotwienie wykonuje się poprzez ułożenie i zasypanie geowłókniny we wcześniej wykonanym rowie u góry skarpy lub poprzez przyszpilenie. Najczęściej układa się ją na zakład – zalecana jego szerokość 0,3 – 0,5 m. Ma to na celu zabezpieczenie przed wymywaniem podłoża.
Sam proces przy realizacji konstrukcji chroniących brzegi zbiorników składa się z:
- rozłożenia pustych materacy geosyntentycznych i zakotwienie ich górnych oraz dolnych krawędzi. Na tym etapie istotne jest prawidłowe wykonanie zakotwień oraz połączeń materacy.
- napełnienie materacy betonem. Wprowadza się węże do podawania betonu do ich wnętrza i rozpoczyna się proces napełniania. Ważne jest aby wypełnianie betonem było szybkie oraz równomierne. Wykorzystuje się beton hydrotechniczny z dodatkami upłynniającymi – zalecane jest zastosowanie plastyfikatora. Przy realizacji ważny jest bieżący nadzór i kontrola nad całym procesem. Kontrolę konsystencji betonu przeprowadza się za pomocą stożku Abramsa. Często ma zastosowanie technika naprzemienna napełniania materacy. Jest to naprzemienne podawanie materiału wypełniającego do dwóch paneli materacy . Chodzi o zachowanie wewnętrznej stateczności materaca podczas jego wypełniania. Zaleca się ograniczenie długości napełnionego materaca do 3 m.
- sprawdzenie stanu materacy po napełnieniu oraz przywrócenie korony wału lub zbiornika do stanu wyjściowego. Po wypełnieniu sprawdza się czy nie nastąpiły ewentualne jego uszkodzenia. Końcowy etap prac polega na zasypaniu miejsc górnych zakotwień materacy.
Inną procedurę należy zastosować w przypadku wzmacniania dna. Materace przygotowuje się i napełnia nad powierzchnią wody za pomocą barek. Z barek opuszcza się materace do wody.
Na zdjęciach przedstawiono realizację robót na rzece Isara pod Monachium.