Zasadniczymi źródłami zanieczyszczeń wód w stawach miejskich są obok zanieczyszczeń wynikających z użytkowania, obecności np. ptactwa wodnego, ryb i innych zwierząt wodnych, aerozole wymywane z powietrza, zanieczyszczenia spłukiwane z powierzchni gruntu czy przenoszone wiatrem. Ładunek zanieczyszczeń w wodach opadowych i ich stężenie zależą od intensywności deszczu, czasu jego trwania, okresu pogody bezdeszczowej poprzedzającej opad, stopnia zanieczyszczenia atmosfery. Poważny wpływ na jakość wody spływającej do stawów ma ilości terenów zielonych w okolicy, rodzaj nawierzchni terenów utwardzonych, sposób oczyszczania nawierzchni i wiele innych czynników. W miastach obciążenia fosforem bezpośrednio z atmosfery osiągają ponad 1 kg/ha/rok.
Wszystkie zanieczyszczenia przedostające się do stawów miejskich powodują proces wzbogacania zbiorników w pierwiastki biofilne (eutrofizację) co skutkuje "zakwitem wody" (zakwit planktonu), który jest efektem masowego rozwoju fitoplanktonu w tym sinic, okrzemek, zielenic i in. organizmów wodnych. Zakwit wody charakteryzuje się zmianą jej koloru, powstaniem kożucha na powierzchni i zmętnieniem toni wodnej, wszystkie te objawy powodują negatywne skutki estetyczne stawów i oczek wodnych oraz zaburzenia równowagi ekosystemu.
Nagromadzenie się masy fitoplanktonu na powierzchni wody uniemożliwia przedostawanie się światła do głębszych warstw toni wodnej, a w konsekwencji ustanie procesów fotosyntezy i obumieranie
organizmów wodnych. Następstwem ustania fotosyntezy jest brak tlenu i pojawienie się procesów gnilnych jeszcze bardziej potęgujące efekt pogorszenia parametrów fizykochemicznych i organoleptycznych wody. Stawy i oczka wodne w których zachodzą procesy gnilne stają się nieatrakcyjne w i tak ubogiej przestrzeni zielonej polskich miast, a wręcz zniechęcają do wypoczynku nad wodą.
W celu przeciwdziałania dalszej degradacji środowiska miejskiego coraz częściej przeprowadza się proces rewitalizacji terenów miejskich czego przykładem może być trwająca obecnie inwestycja rewitalizacji Pól Mokotowskich w Warszawie. O ile w Polsce takie działania mają stosukowo krótką historię to w krajach Europy zachodniej rewitalizacji poddano wiele obszarów miejskich przywracając ich walory estetyczne i przyrodnicze, nie ograniczając się jedynie do stawów i oczek wodnych, ale również poddając rewitalizacji cieki, kanały, baseny oraz fontanny miejskie.
Opracowanie: mgr inż. Robert Nagel